Ligging
Het kloostercomplex is gelegen in de kern van (oud) Velp, een historisch dorp in de noord-westelijke hoek van de gemeente Grave, nabij de rivier de Maas. De hoofdas van het dorp wordt gevormd door de Bronckhorstweg die vanuit de naoorlogse uitbreidingen (Rode en Blauwe dorp), westelijk van de oude vestingstad in westelijke richting naar de oude kern van Velp verloopt. Langs de Bronckhorstweg ligt aan weerszijden lintbebouwing uit verschillende perioden. Tot deze lintbebouwing behoort ondermeer aan de noordzijde van de weg het voormalige gemeentehuisje van Velp (gemeentelijk monument). Nabij de oudste kern van het dorp splitst aan de noordzijde een weg af (de Basilius van Bruggelaan). Rechts van deze afsplitsing ligt op de hoek van de Bronckhorstweg en de Basilius van Bruggelaan een oude kortgevelboerderij (Basiliushoeve) en de linkerhoek wordt gedomineerd door een oude bakstenen tuinmuur van het kloostercomplex die enkele tientallen meters langs de Bronckhorstweg doorloopt in westelijke richting en hier op de hoek van de Basilius van Bruggelaan en Bronckhorstweg, tegenover de Basiliushoeve in noordelijke richting omhoekt en verloopt langs de Basilius van Bruggelaan.
Het complex in vogelvlucht gezien vanuit het westen met op de voorgrond de oude Vincentiuskerk.
Na ongeveer 150 meter buigt de Basilius van Bruggelaan in westelijke richting om en verloopt de laan in westelijke richting langs het kloostercomplex dat zijn entree heeft aan de linker zijde (zuidzijde) van de laan. Aan de rechterzijde van de laan is geen bebouwing aanwezig, maar wordt de laan begeleidt door een bomensingel, met een fraai doorzicht op de open landbouwgronden van de Mars, een gebied ten zuiden van de Maasdijk. Ter hoogte van het klooster hoekt de muur in zuidelijke richting haaks om en bevindt zich direct na de omhoeking een door lage muurtjes van de laan gescheiden voorplein dat aan de achterzijde (zuidzijde) wordt begrensd door de noordgevels van respectievelijk de oostvleugel en de noordvleugel waarin de hoofdentree is ondergebracht. Westelijk wordt het voorplein begrensd door de naar het oosten gerichte voorgevel met toren van de kapel, die met zijn noordelijke zijgevel direct grenst aan de Basilius van Bruggelaan. In het verlengde van deze noordgevel van de kapel volgt weer een in westelijke richting verlopende kloostertuinmuur, die na ongeveer 50 meter weer ombuigt in zuidelijke richting. In westelijke richting volgt langs de laan weer een boomsingel met zuidelijk daarvan op een groen grasveld gelegen de oude dorpskerk van Velp, een historisch kerkgebouw met een zware bakstenen toren met naaldspits, waarvan de geschiedenis tenminste terug reikt tot de 10de eeuw en waarvan binnen het huidige laat gotische bakstenen casco in het schip nog tufstenen resten (alleen inwendig zichtbaar) van een vermoedelijk 11de eeuws Romaans schip schuilgaan.
Direct nadat de Basilius van Bruggelaan het terrein met de oude kerk is gepasseerd buigt de laan om in zuidelijke richting (onder de naam Pastoor Loefsweg) waar deze weer op de Bronckhorstweg aansluit, kort voordat dit hoofdlint in zuidelijke richting afbuigt. De Basilius van Bruggelaan heeft in de bocht bij de oude kerk een afsplitsing die zich voortzet in westelijke richting om uit te komen bij het in de 17de eeuw door Basilius van Brugge (de naamgever van de laan) gestichte kapucijnenklooster Emmaus, een fraai, grotendeels in de eerste helft van de 18de eeuw gebouwd kloostercomplex.
Gezien vanaf de Maasdijk noordelijk van de oude kern heeft men over het vlakke landbouwgebied van de Mars een fraai beeld op de noordelijke dorpsrand van Velp die wordt gedomineerd door de silhouetten en torens van achtereenvolgens het klooster Bronckhorst, de oude parochiekerk en de daktoren van de kloosterkerk. Het kloostercomplex dat met zijn kapel en vijf vleugels (waarvan vier gegroepeerd rond een kleine binnenplaats en de vijfde aan de oostzijde haaks aansluit op de oostvleugel van de carre) bevindt zich aan de noordrand van een groot door kloostertuinmuren omgrensd terrein (een voormalig omgracht perceel van het kasteel Bronckhorst). De fraaie grote tuin bevindt zich hoofdzakelijk zuidelijk en westelijk van het complex en strekt zich aan de zuidzijde uit tot de Bronckhorstweg, aan de oostzijde tot aan de Basilius van Bruggelaan en aan de westzijde in het noordelijke deel loopt de tuin door tot kort achter het koor van de oude kerk (een jonger in grondvlak grotendeels rechthoekig uitgebouwd gedeelte van de tuin) en in het zuidelijke deel loopt de muur langs een fors perceel van het eerste pand dat aan de Bronckhorstweg volgt op de tuinmuur van het klooster die dus kort voor dit oude pand omhoekt in noordelijke richting.
Plattegrond en opbouw
De kern van het kloostercomplex wordt gevormd door vier rond een kleine binnenplaats gegroepeerde vleugels (oostvleugel uit 1863-1867, zuidvleugel uit 1860, westvleugel met een kern van het oude kasteel Bronckhorst, ingrijpend verbouwd in 1879/80, de noordvleugel uit 1879/80 met aan de binnenplaatszijde een gang die zich opent naar een in grondvlak klaverbladvormige bouw (Rotonde) op de binnenplaats met een buitengevel uit 1916) een tegen de noordgevel van de westvleugel aangebouwde kapel uit 1879/80 met een jongere voorgevel met toren uit 1908/1909 (de oostgevel) en een haaks op de oostgevel van de oostvleugel gebouwde grote noord-oostelijke vleugel (met o.a. keukens, wasruimten en noviciaat) uit 1902/1903.
Oostvleugel
Van de vier rond de binnenplaats gegroepeerde vleugels is de oostvleugel de grootste vleugel, die met zijn noordelijke gevel grenst aan het voorplein, met zijn zuidelijke aan de tuin en met de oostelijke gevel aan de tuin en rechts aan de hier haaks tegenaan gebouwde, ongeveer even grote vleugel uit 1902. Op de westgevel sluiten links en rechts respectievelijk de noord- en de zuidvleugel aan van het carré en in het midden de binnenplaats. Het gebouw heeft een langwerpige rechthoekige plattegrond en is geheel onderkelderd. Een stukje boven het maaiveld volgt een hoge begane grond, gevolgd door twee verdiepingen, waarvan de tweede verdieping lager is dan de begane grond en eerste verdieping die beide ongeveer even hoog zijn. Het geheel sluit af met een zolder onder een
groot, met leien gedekt schilddak.
Zuidvleugel
De zuidvleugel heeft ook een rechthoekige plattegrond, maar is korter en lager dan de oostvleugel. De vleugel sluit aan op de oostvleugel en met een klein deel van zijn aan de binnenplaats grenzende noordgevel sluit de vleugel aan op de zuidgevel van de westelijke vleugel. Ook de zuidvleugel is geheel onderkelderd met daarboven de een stuk boven het maaiveld gelegen begane grond en verdieping. De zolder is gevat onder een zadeldak met een dakschild aan de westzijde, gedekt met gesmoorde muldenpannen.
Westvleugel
De kernbouw van de westvleugel is wat betreft de hoofdvorm en omvang te vergelijken met de zuidvleugel. Deze rechthoekige kernbouw bevat ondergronds en ten dele in het opgaande werk (met name oostgevel, westelijke dikke gangmuur) nog door jongere afwerkingen thans niet zichtbare resten van het oude kasteel Bronckhorst. De kernbouw heeft geen toegankelijke kelders. De ook hier iets hoger boven het maaiveld gelegen begane grond is wat betreft zijn hoogte vergelijkbaar met die van de andere vleugels en hierboven bevindt zich een verdieping en een zolder onder een deels afgeplat zadeldak met dakschild aan de zuidzijde, gedekt met schubleien. In een iets later stadium (in 1899 en 1906) zijn respectievelijk tegen de zuidgevel (2/5 deel van deze gevel wordt afgedekt door de aansluiting van de zuidvleugel) en het linker deel van de westgevel aanbouwen onder platte daken toegevoegd. De aanbouw tegen de zuidgevel betreft een ondiepe rechthoekige tweelaags aanbouw met (water)kelder) die niet de gehele breedte van het in het zicht liggende deel van de zuidgevel beslaat. De aanbouw tegen de westgevel betreft een rechthoekige éénlaags aanbouw met plat dak met voor de rechter zijgevel (zuidgevel) een trapbordes met entree, ontstaan in 1906.
Noordvleugel
Ingeklemd tussen de oost- en westvleugel bevindt zich noordelijk van de binnenplaats de noordvleugel met de hoofdentree. Dit is de kortste en smalste vleugel van de vier. De kernbouw heeft een rechthoekige plattegrond en is in de oostelijke helft onderkelderd. Bovengronds bestaat de vleugel uit een begane grond en een verdieping onder een met leien gedekt zadeldak, met twee steekkappen naar links en rechts de noordgevel bekronende stenen topgevels. Op de aan de binnenplaats grenzende zuidgevel sluit ter hoogte van de begane grond een éénlaags bouwdeel aan met plat dak. Deze aanbouw (de in 1916 herbouwde “rotonde” bestaat uit een op de achtergevel van de noordvleugel aansluitende gang, verbonden met de gangen in de oost- en westvleugel en die tezamen met een door een drielobbige gevel van de binnenplaats gescheiden ruimte één geheel vormt.
Noord-oostelijke vleugel (werkvleugel/noviciaat)
Deze als laatste van het complex in 1902/03 gebouwde vleugel is vrijwel even groot als de oude oostvleugel waarop deze haaks aansluit. De vleugel heeft een langgerekte rechthoekige plattegrond, met tegen de zuidgevel een torenachtige uitbouw op vierkant grondvlak, aan de oostzijde geflankeerd door een rechthoekige lage aanbouw met plat dak (buitenentree van de kelders) en aan de westzijde door een hardstenen bordestrap. De vleugel is geheel onderkelderd. Een stukje boven het maaiveld volgt een hoge begane grond, gevolgd door twee verdiepingen van gelijke hoogte. Het geheel sluit af met een zolder onder een groot, met gesmoorde muldenpannen gedekt schilddak. De nok van dit dak ligt hoger dan die van de daken van de andere vleugels en de kap heeft dus ook een steilere dakhelling. Op het oostelijke dakschild staat een grote dakkapel met een met leien gedekt zadeldak met overstek met sierspant en hijsbalk en een hijsluik in de voorgevel gevel. De wangen van de dakkapel zijn ook met leien bekleed. De toren tegen de zuidgevel heeft een vierzijdige, met leien gedekte spits ter bekroning.